PAN DE LEÑA

      As panaderías de Pontevedra cidade, deben pensar que somos parvos. Non se decatan de que os parvos son iles tratando de enganarse a si mesmos pensando que nos enganan a nós. Nin que pensaran que todo o ano é antroido para ter as barras do pan disfrazadas de “Pan de leña”

      Oian, que Pontevedra non deixa de ser unha aldea grande ou un pobo pequeno, onde a maioría dos que vivimos nela, ou somos ou temos raíces nas aldeas da provincia, e o que mais e o que menos sabe ben o que é un bo pan, sexa de forno de leña ou non.

      A maioría das panaderías locen un letreiriño co famoso ”Pan de leña” coma se o pan se fixera, ou a súa calidade tivera algo que ver coa leña, e cando todos sabemos que o bo pan e a súa calidade, vai na masa e non na casta do forno, así coma o bo xamón é mellor canto mellor come o porco, e non polo cortello onde se cría.

      Estes panadeiros modernos, aos que so lles preocupa o negocio, véndennos como “Pan de leña” unhas barras de pan que mercan conxeladas, feitas con sabe Deus que tipo de trigo, centeo ou millo, e que cocen nun forno eléctrico da familia dos microondas, media hora antes de vendelo para que esteña algo quente, porque despois en frio, non hai que lle meta o dente. E para que a mentira non sexa tan gorda e mais creíbel, adecéntano cunha pouca de fariña fresca, pra que lixe as mans de quen o merca.

      E que nin as galiñas en tempo de fame son capaces de meterlle o peteiro sen mollalo antes.

      Onte pola noite recén chegado a Pontevedra, merquei unha barra de “Pan de leña” nunha panadería preto da casa, para facer un tentempé de bonito con pementos morróns. Meu Deus, en canto abrín a barra co coitelo e mirei pra miga, decidín tirala barra inteira pro caldeiro do lixo, e botar o atún e o pemento nun prato picandolle unha ceboliña e salpicadolle un chorriño de viñagre. Esstaba crua, e xa mirei morrer xente envenenada con moito menos. Non fixen a proba, pero estou seguro que se deixo a barra de pan no burato dun formigueiro os pulgós dos frutais pretos dil, declararían o día coma festa nacional da liberación formigueira.

      Pero o peor non é que o “Pan de leña” non seña de forno de leña, nin son os cartos que tiras, nin o pan que estragas, nin a fame que pasas, non. O peor é mirarte despois ó espello e decir: Pero valgame Deus noso Señor. Que necesidade tiña eu de mercar unha barra de “Pan de leña” sendo de lalín, e tendo tan bo pan preto da casa, dando o mismo que sexa de forno de leña, eléctrico ou a carbón. Unha cousa si que é certa. Como ben di o refrán… “Vai o burro morrendo e vai aprendendo”

       Así que,  a partires de hoxe, cando non teña pan de Lalín, mercarei ise de molde que venden nos supers e que sabe bastante millor que o “Pan de leña”. Alo menos, pola noite saberei que ten a mesma calidade de cando o merquei pola mañá.

     Unha perta.

PETROGLIFOS DO COTO DO CASTELO-CADRÓN (Video de Angel Luís Utrera Baza)

Petroglifos de Coto do Castelo en Cadron, . Fai uns dias publicaba nos xornais o seu descubridor Daniel González Alén, as suas caracteristicas e localizaciòn, hoxe aproveitei o dia de sol, para darme unha voltiña polo monte de Cadron, mesmo as costas de Muimenta onde xa hai un tempo deu aviso Daniel a patrimonio de novos achadegos. Precisamente onte no face de Jose Iglesias Fernandez, tiñamos un bo debate sobre o noome da aldea.- Muimenta, ou moimenta, e foi Luz Méndez a que apuntou a orixe da toponimio Muimenta, de monumenta polo numero de restos arqueoloxicos que ali podense atopar…..quen sabe, a min particualrmente gustame moito a idea, asi que ai queda xunto con este video destes fermosos petroglifos, e seguro que haberá mais. (Angel Luís Utrera Baza)

http://www.facebook.com/angelluis.utrerabaza/videos/10206263862539926/

O CONVITE POLO DIA DO SANTO.

O CONVITE POLO DIA DO SANTO.
      Que magoa que se vaian perdendo as costumes mais fermosas que tiñamos nas aldeas ata non fai moitos anos. Refírome neste caso, ó feito de coller as botellas dos licores baixo do brazo e marchar polas casas veciñas convidando e festexando o santo de cada ún. Onte unha boa amiga da Agolada, veume lembrar este fermoso feito, xa que foi o día do meu santo
      Agora, non sei si pola velocidade na que vivimos, polas modernidades que temos ou porque nas aldeas xa non queda casi ninguén, perdeuse tan fermosa costume, e imos da man da comodidade. Se cadra, pagar unhas cervexas na taberna e mandar uns Wasaps dando os parabéns ós amigos.
      Na aldeiña onde nacín… na miña aldeíña do Castelo, na parroquia de Cadrón en Lalín, dame que ata os rapaces agardabamos polo día do santo dos nosos pais, avós e veciños, porque ise día sabíamos que había o palique que tanto nos gustaba escoitar, xa que para nós, os maiores sempre foron como unha artesa chea da sabiduría, non escrita nos libros que tiñamos na escola.
      Do que mais me lembro é do señor Manuel Vilariño, o carteiro do Castelo como se coñecía alí e nos arredores. O día de San Manuel, aparecía pola casa, xa a primeira hora da mañá coa botelliña de Sanson pras mulleres e unha de brandi pros homes, ademais de unhas galletiñas daquelas de María de toda a vida para acompañar. Na casa, había dúas copiñas daquelas de antes ás que se lle chamaba “chatos”, unha de cada casta, e que o meu tio Camilo e a miña tía Asunción debían ter só para ises días, pois o resto do ano, non lembro que se usaran pra nada. Sentábanse no carro que estaba gardado no cuberto, e alí latricaban durante un bó anaco, levando a copiña ós beizos de cando en vez e rillando daquelas galletas que tan ben sabían. Mentras, os rapaces, escoitabamos os contos cos que acompañaban o agasaio do Señor Manuel. Aproveito pra mandarlle unha boa aperta todo o meu cariño a súa viuda, a Señora Amparo, que acaba de cumplir os 99 anos e que se conserva tan fermosa coma un caravel.
      Outro que viña pola casa sempre no día do seu santo, era o Señor José de García. Que gran persoa, canto quería eu a este home así como a súa dona Señora Victoria. Levábanse moi ben coa miña familia. Non era de moito madrugar, e o día de San José aparecía alá pola media mañá e só traía unha botelliña de Sansón, amais non era un home de moito enredo. O que si lle traía sempre ao meu tio Camilo era unha faria ou un puro para acompañar coa copa, pois o seu fillo Antonio era médico en Lugo e traíalle moito do tabaco co que o agasaiaban. Tanto él como a súa dona, xa non están entre nos dende fai tempo, pero lembrareime sempre diles.
      E teño que lembrar tamén ó meu pai, que levara tan fermosa costume de Muimenta pra Pontevedra, pronde fomos vivir cando eu tiña nove anos e de onde escapaba en canto podía de volta pra Muimenta, xa que sempre foi onde mais lle gustou estar. Os meus pais arrendaran unha casiña nun lugar chamado o Marco, a un lado de Pontevedra e a onde hoxe casi chega a cidade. Polo San Jose tan pronto se erguía, collía o cesto das troitas que fixera con bimbios, e metía nel tres botellas… sanson, coñac e augardente, e xunto con unha bandexa de rosquillas que fixera a miña nai na sartén o día anterior, percorría as casas dos arredores empezando pola do Señor Benito “O Faracho” que sempre o agasaiaba con unhas botellas de viño tinto do país. Remataba sempre na taberna do Señor Pepe do Marco -co que se levaba moi ben- para convidalo e “para repoñer material” como decía el, pois as botellas coas que saía da casa sempre remataban cheas de ar.
      E vou rematar do mismo xeito que empecei. Unha magoa que se perdan estas costumes tan fermosas, e que tanto nos gustan lembrar ós que imos tendo xa unha edade. O mismo tempo que recoñezo parte da culpa de que se perdan por non saber inculcarllas os fillos, anque na situación deles, sexa moi complocado por vivir na cidade, onde os veciños, non deixan de ser uns grandes descoñecidos.
      Unha perta pra todos.

TOURADAS EN PONTEVEDRA

          Agora que se achegan as Festas da Peregrina en Pontevedra, comenza a acompañarme o cabreo pola celebración de touradas na miña cidade e que a prensa nacional refírase a nós, como a capital galega da tauromaquia. Pero ainda me cabrean mais alguns dos razoamentos que dan os amantes de iste tipo de espectáculos sangrentos para xustificalos.

          O primeiro que che dín é que “ son unha arte”… mmm…  a min dame que a arte consiste e crear ou construir, polo que penso que a morte sexa do que sexa e de quen sexa, terá de todo menos arte. Tamén che dín que é unha tradición, e como calquera tradición hai que mantela, anque para min perpetuar calquera acto violento é un claro siño de incivilización. A tradición, tamén debe construir e ser un soporte pro noso futuro.           

         Dín os entendidos na materia que “Os touros son cultura” . Esta mañá, estiven buscando en Google e tratando de atopar algo sobre as touradas. Esta é unha das cousas que atopei:

          (En 1980, a UNESCO, máxima autoridade mundial en materia de cultura, emitiu a súa opinión ao respecto: A tauromaquia é o malchamado e venal arte de torturar e matar animais en público segundo unhas regras. Traumatiza aos nenos e aos adultos sensibles. Desnaturaliza a relación entre o home e o animal).

          Tamén me fun a RAE para ver a que poñía sobre da cultura e dí textualmente:

          (Conxunto de modos de vida e costumes, coñecementos e grao de desenvolvemento artístico, científico e industrial, nunha época, grupo social, etc.”  )

           Por outra banda, dinche que o touro morre diñamente. Pois ben,  non sei onde raios lin algunha vez que a dignidade é un valor e unha categoría construída polos humanos para simbolizar as súas cousas. Para un animal o sufrimento e a morte non son nin diñas nin indiñas, son eso…morte, e cando mais pronto suceda, mellor . Sáenche con que en Galicia os porcos da ceba, matábanse tamén de unha maneira sangrenta i eu non o nego, pero sí lles digo que o porco, base fundamental da alimentación do noso rural, matábase por necesidade e non por espectáculo, e según foron andando os tempos, foise humanizando a súa morte (por decilo de algún xeito) e hoxe, tratamos de que sufra o menos posible e non montamos un circo para entretemento de uns cuantos “imbéciles i escuros”. A morte é o remate da vida e canto mais pronto suceda, mellor.

          Un dos argumentos que mais me fai rir é “O touro non sofre”, como dando a entender que o sistema nervioso de un touro está inutilizado. Como carallo non vai sentir a pica, as banderillas ou a espada. Somos parvos ou qué…Ou acaso o touro mexase e cágase na praza porque lle entra o medo.

           Como derradeiro argumento, a tan siñificativa frase de  “quen queira ver os touros que os vexa, o que non que se vaia”.  Podería dicirse o mesmo da violencia de xénero;  o que queira facelo que o faga, os outros, que fagan a vista grosa e miren para outro lado. Pois non. Eu non miro para outro lado. A min non me gustan e aínda menos, que se subvencionen cos meus cartos. Tampouco os prohibiría porque entendo que en este mundo ten que haber de todo, así que alá cada ún coa súa concencia. O que si quero é que non traten de tomarme o pelo con semellantes trapalladas argumentarias.

          E xa para rematar. Si hai algo que me fode por riba de todo, é que lle chamen “mestres” aos toureiros e que se dén argumentos para xustificalos. Os Mestres, son outra cousa y si se respetase a vida dos animais, non habería nada que xustificar.

          Unha aperta para todos e felices festas a pesar destas cousas.

SAN CIBRAN DE TOMEZA – PONTEVEDRA

           O monte de San Cibrán en Pontevedra, atópase na Parroquia de Tomeza, no lugar de Lusquiños, a un par de km. dá capital. No seu cumio hai unha ermida na que se venera ao santo, e onde se celebra unha romaría os Luns de Pascua.
           Ata hai uns anos, xunto coa do San Benito de Lerez, eran as romaxes campestres pontevedresas por excelencia, chegando mesmo a ser festivo medio día para que a xente acudise a pé ao monte, para gozar da primeira romaria do ano, onde se ía degustar ademas dunha boa merenda, a rosca de Pascua e de paso, cumprir co santo como ben marca a tradición.

           A imaxe do santo que se atopa na ermida, é unha imaxe moi pequena, aínda que segundo os veciños de tomeza é un santo moi grande de corazón ademais de moi milagreiro, sendo o mellor santo para quitar o mal de ollo e o meigallo dun xeito moi chamativo. Para iso, o penitente, ten que dar nove voltas ao redor da capela e a cada volta completa, botar unha pedra ao tellado, cumplindose o seu desexo se as nove pedras quedan enriba dél. Para espantar o meigallo das casas, véndense a pé da ermida, uns ramiños de loureiro, herba Luísa, Fiuncho…que se bendícen durante a misa.
           Segundo parece, debido ao tamaño das pedras que se botaban ao tellado, había que arranxalo despues de cada Romaxe, polo que se decidiu poñer gravilla nunhas cestas nos arredores da ermita, para amortecer no posible os danos. Agora, estas pedriñas forman parte da penitencia pero parece ser que nun comenzo, tiñan como obxeto non trabucarse nas voltas que se daban, e así poder completar as nove sin erro.
           A romaría, cambiou moito dende hai trinta anos, pois fíxose unha estrada ata o alto do monte e xa non se ven as moreas de mozos e mozas pola rúa da estacion ou polo Marco cargando a cesta coa merenda para subir o monte a pé e pasar alí o día.
           Agora os romeiros, chegan en coche e xántan nos distintos chigres que se montan para ese día.

           O que si, segue a ser un lugar con unha vista privilexiada sobre o val do Rio de Tomeza. Fai uns anos fíxose un mirador, dende onde hai unhas fermosas vistas da cidade de Pontevedra e Figueirido así como todo o val por onde serpentea o rio.

ROMANCE PRA DOUS GARDAS DE TRAFICO

ROMANCE PARA DOUS GARDAS DE TRAFICO

 

Veño a relatar señores,

un suceso acontecido,

na autopista que nos leva,

dende Pontevedra a Vigo.

 

“Non por moito madrugar…”,

Di un refrán con razón,

e máis, no caso que conto,

e do que fago mención.

 

Arrinco pra Balaidos,

un sábado de serán,

coa bufanda no pescozo,

é unha bandeira na man.

 

Pra chegar algo mais cedo,

sendo eu un bó celtista

vou ata ó nudo do Pino,

pra colle-la autopista.

 

E iba cheo de ledicia,

coa bufanda e a bandeira,

entre berros de ¡¡¡Ala Celta!!!,

e cantando a Rianxeira.

 

Nun abrir e pechar de ollos,

chégome a Ponte de Rande

facendo bó eso que dí:

“Coche grande, ande ou non ande”

 

E paso a ponte zunbando,

pois xa me eran muito horas…

Parecía por momentos,

que botaban fume as rodas.

 

O carallo foi que, xusto!

cando se acaba o carril,

no desvio a Redondela,

párame a Garda Civil.

 

– Boas tardes cabaleiro,

seica vai con rapidez,

pois pasou na Ponte ó límite,

nove kilómetros ou dez.

 

– Verán vostedes señorías,

é que levo algo de presa,

que esta tarde o meu Celtiña,

vai xogar cos da Meseta.

 

– Non nos conte as súas penas,

nin diga seus sentimentos,

pois disculpas como a súa,

escoitámolas a centos.

 

E amais pra súa desgraza,

ó saber que vai pra Vigo,

direille que estes  axentes,

son socios do Deportivo.

 

¡¡ Cajo no demo de Soria !!…

Sin palabras me quedei…

metin a man na carteira,

pra ensinarlles ó carné.

 

Eso sí, moi caladiño,

e aceptandolles a multa,

o pensar que se falaba,

denunciábanme por “Ultra”.

 

E mirade vós que as cousas,

nunca son o que aparentan,

pois ríndose un cara o outro,

isto é o que comentan:

 

-Siga vostede camiño,

e non nos faga moito caso,

vaia animar ó Celtiña,

pra poder sair do paso.

 

Que sendo nós mais celtistas,

ca os músicos da Roda

desexamos, gane o Celta,

e o Depor que se foda.

 

Eso sí… con sentidiño!

que onde pon que hai que ir a oitenta,

non hai disculpa que vala,

cando se chega ós noventa.

 

– ¡¡ Malo raio que os parta !!

¡¡ Vaia broma mais pesada !!

Si non fose polo Celta,

íbame de muiñada.

 

¡¡¡ VIVA LA JUARDIA CIVIL !!!,

Berreilles pola ventana,

o saber que me aforraba,

todo o soldo da semana.

 

E o partido foi redondo,

e houbo festa en Balaidos

có Celtiña na primeira,

e ó Depor descendido.

 

I este queridos amigos,

foi o feito acontecido

na autopista que nos leva,

dende Pontevedra a Vigo.

…

Este romance fixeno durante estas vacacións, anque debín facelo hai un par de meses, o malo foi que as ansias de traballo non foron moitas e as ganas de escribir poucas. E agora que o teño rematado, dedícollo a Garda Civil de Tráfico polo bó comportamento que tivo unha parella para conmigo, e pra que vexades que non son tan malos como os pintan… polo menos os que son celtistas!!!. O suceso aconteceu o día do derradeiro partido do Celta en Balaidos e no que logrou a permanencia en primeira e que provocou o descenso do Depor.

O SEÑOR PEPE

O SEÑOR PEPE
Que gran persoa que era este home e canto o quería eu. Traballaba de acomodador no Teatro Cine Malvar de Pontevedra, pero a súa gran paixón era a artesanía da madeira e a restauración de obxectos antigos. Nas horas libres que lle deixaba o cine traballaba nunha carpintaría que había no Campillo de Santa María e noutra na Rúa Branco Porto, fronte ao Colexio das Calasancias (Carpintería Cesar, si non lembro mal). Era un auténtico artista e tiña mans de santo para traballar a madeira.
Ademais de todo isto, era un gran amante da música galega, tiña unha “cuadrilla” en Salcedo, de onde era, e coa que se xuntaba de cando en vez para cear e cantar algunha cousa como el dicía.
Él foi o encargado de coidar das miñas guitarras, e trasteóume dúas cando se facía complicado afinalas ben. O simpático de todo é que él case non sabía tocalas pero tiña un impresionante oído para a súa afinación e cando nos xuntábamos, sempre pegaba a orella á caixa e afinábamas el.
A mellor guitarra que teño (unha Alambra) e que se venceu ao pouco tempo de mercala, desfíxoa por enteiro e volveu montala aumentando case dous centimetros o fondo da caixa e conseguindo que soase moito mellor que cando veu de fábrica. Claro que o seu tempo lle levou, porque despistábaseme moito jeje., porque se non o esperaba á saída do cine, non ía directamente ao taller, e  perdíaseme polas distintas tascas da Zona Vella de Pontevedra, así que eu esperabao á saída e levabao directamente ao traballo.
En todos os concertos que eu actuaba preto de Pontevedra, aparecía en primeira fila e alí permanecia ata que remataba, e cando eu ia a xunto súa, antes de chegar ao seu lado, desaparecía como non querendo molestar. Pero eu sempre souben como atopalo, sabía as “capelas” que visitaba e entre as que eran habituais, “O Chiruca e Os Maristas” onde tomaba un viño no  seu camiño  cara á casa, e como non, facer un alto na “Cafetaría Mónica” na rúa Loureiro Crespo, onde eu xantaba moitas  veces.

          Nesta cafetería paraba todos os días, e os días que me atopaba alí, pedía o seu viño Rioja “Carta de Plata” sentábase ao meu lado e o saúdo era sempre a mesma cantiga:
                    Eu xa o vín, eu xa o vin
                    eu xa vin, o niño dás pejas,
                    i ei dir a durmir con elas,
                    queridiña se me deixas.
é sempre tiña algún conto que contarme, sobre todo do meu Pai, que facía xa anos que me faltaba, e ao que él ceñecera moi bén.

          Na Cafetería Monica, tiña uns cuantos amigos cos que me xuntaba para cantar algo os sábados pola noite, e él non faltaba nunca, alí estaba sempre cantando con nós. Vaia voz mais fermosa que tiña, e cantaba moi baixiño porque decía que non quería molestar ós novos, que eran mais sabios.
Moitas grazas por todo Sr. Pepe, e sobre todo por aturarme tantos anos e por quererme tanto como sei que vostede me quería. Por iso o botei tanto de menos cando me faltou.
          Unha aperta, amigo.

UN RAPOSO NO SAN BENITIÑO DE LEREZ

Contan que nos tempos en que Monteporreiro era só un monte con tres ou catro casas, vivía un home ó que lle chamaban Xaquín de Tenorio.

Tiña este home ademais de outros animais, un galiñeiro ben surtido e que era coñecido e visitado moi a miudo polos raposos da parroquia.

Un ano polo día de San Benitiño do Lerez, un dos raposos veciños, atreveuse a plena luz do día, mangarlle un par de galiñas a Xaquín. Este, que estaba muxindo unha vaca, decatouse do acontecido, foi a casa pola cospeta e arreou coma lume de carozo detrás do raposo.

E contan nas parroquias das ringleiras do Lerez, que o raposo botaba chispas  polos ollos coa velocidade que levaba e ate tivo que soltar as galiñas para correr como si lle meteran lume no cú. A gran velocidade chegou o lugar do rio onde se celebraba a romaría de San Benitiño.

Ate hai quen dí que ese día, os romeiros que miraban como corría aquel raposo, compuxeron esa cantiga tan fermosa que dí:

            Como corre aquíl raposo,

            polo camiño do carro,

            levache a lingua na boca,

            e o cú debaixo do rabo.

 

O caso é que cando chegou, e coa velocidade que levaba, espetou os seus fuciños contra unha das barcas coas que os barqueiros pasaban ós romeiros dunha veira para outra do rio.

Levantou o fuciño medio esmendrellado e dixolle ó barqueiro:

– Padería facer vostede o favor de pasarme a outra veira do rio… e que anda un cazador detrás miña probando a súa cospeta nova e non sei que carallo lle fixen para que a tome conmigo desa maneira. Como me pille vaime deixar o cú coma unha peneira.

– No, si eu pasar pásote, pero non sei como me ás pagar.

– Bueno, eu pagar non lle pago, pero vostede páseme para a outra veira e mentras rema, eu dígolle as tres verdades mais grandes do mundo inteiro.

O barqueiro, curioso e confiado, mandouno subir a barca, comenzou a remar e dixolle ó raposo:

– Bueno logo, a ver, dime as tres verdades polas que teño que levarte para outra veira.

– Pois a primeira é porque vostedes os barqueiros, teñen soa de ser boa xente, traballadora e moi caritativa cos necesitados.

– Pois sí, eso é certo e unha gran verdade.

– A segunda é porque os raposos somos os animais mais intelixentes que creou Deus.

– Certo, certo. E cal é a terceira.

– Bueno, vostede siga remando que xa lla direi cando esteña cos pes na terra.

Así que a barca chegou a outra veira, o raposo saltou para terra e botou a correr mentras lle berraba ó barqueiro,

– A terceira é que busques outros clientes, porque sinón xa podes mandar a barca ó carallo.

A MUSICA NAS TABERNAS

É nesto que acabo de recibir a visita dun amigo, que viña co seu libriño na man para regalarmo, un libriño que encerra un cento de cancións de música das tabernas  que el recolleu para poñer o seu granciño de area intentando que non se perda semellante tradición, un agasallo que recibo cos brazos abertos,  pois o canto é o medio de expresión  máis importante que pode ter un pobo.

As cancións populares  son sangue dos nosos vellos, nas que expresaban o amor, a crítica, as doenzas, as penas e alegrías dunha terra como a nosa privada da súa cultura durante tanto tempo e na que só queríamos convivir con  meigas, trasnos e Santas Compañas. Cada cantiga é un anaco da nosa vida, da nosa cultura e da nosa historia. A cantiga popular Galega vai con cada un de nós e acompáñanos co traballo que nos dou a vida. Así, temos cantigas de labranza, cantigas de canteiros , cantares dos arrieiros, de cego (dos que eu son un namorado), de Nadal de reises, cantares da  seitura, do entroido e de tantos e tantos traballos nos que, mentres se tequelexaba, cantábase para que a cousa fose máis levadeira.

A música popular é a que se aprende na casa, xunto cos avós, os pais e demais familiares; e que describe as súas vidas e as súas costumes. Non se aprende en Conservatorios nin en estudios de música, nin en Deputacións que subvencionan Bandas de Gaiteiros Escoceses seguindo as ordes de un tal Foxo, quen está intentando estragar aos nosos gaiteiros populares. Os mellores conservatorios para entender a música popular son os núcleos familiares e as tabernas.

A tradición ancestral de cantar nas Tabernas foise perdendo pola interferencia doutras músicas que nos son alleas e que poden rematar con noso patrimonio musical e coas costumes de xuntarse de cando en vez para tomar unas cuncas de viño, acompañadas  dalguna copla da nosa herdanza musical. A súa decadencia comenza cando aparece a TV. Nas casas non había cartos dabondo pra mercar unha e había que ir mirala á Taberna, polo que había que estar calados. Así comezaron a verse letreiros por tódalas tabernas coa lenda “PROHIBIDO CANTAR POR ORDE GUBERNATIVA”, acompañada dun “Se cantas ben, ao teatro, e se cantas mal, para fóra”. Isto levou a que moitos grupos de amigos que non eran moi estables, deixaran de cantar.

Pero agora parece que están volvendo outra vez e cada vez son máis os Concellos onde se xuntan uns cantos grupos para volver espertar tan fermosísimo costume. Eu estou participando nalgún e, a verdade, é unha ledicia pasar unha noite cantando con xente que nunca viches, que non coñeces de nada, pero que a música fai o milagre de xuntarnos para pasalo ben.

Por outra banda, debemos darlle moitas grazas e o maior dos recoñecementos ás nosas mulleres, anque elas non participasen da tradición das cantigas de taberna, foron as que conservaron a maior parte da tradición cantareira. Elas sempre foron as que levaron  a voz cantante, anque non cantaran nas tabernas, nós sempre fomos máis de tocar a gaita (en toda a amplitude da palabra). Sen elas, a nosa cultura musical non sería nin a décima parte do que é hoxe.

Pois nada, meu amigo, perdoa por estenderme tanto e irme polas ringleiras do Lérez, cando o único que quería era darche as grazas, desexarche moita sorte e que ogallá sexas unha das pallas que van facer un bó palleiro, para que se recupere esta tradición tan fermosa de cantar nas Tabernas.

Unha aperta.