BOTOAS TANTO DE MENOS…!

BÓTOAS TANTO DE MENOS…

       Dende o confinamento do mes de Marzo, as veces que se contan cos dedos dunha mau… e sen tempo pra nada!!

      E boto moito de menos o cafeciño na Agolada, e a cerveciña na Ponte Vilariño, e uns grolos dauga na fonte de Souto no Castelo. E o que mais, latricar un pouquichiño, coa familia, e cos amigos e veciños!!

      Canto se botan de menos os paseos polas devesas e soutos, polas corredoiras e fragas, e polas congostras e camiños do carro da aldea. Apañar nas castañas pra asalas no lume da lareira nunha lata grande das do pemento asentada no trespés, e coller pan de sapo pra fritilo na tixola.

      E subir á Cima da Costa onde as vistas, dende o Candán ata o Farelo, pasando polo Carrio, son impresionantes, amais, coa miña aldeína natal do Castelo ós pes.

      Lembro aquelas mañás frias de inverno, cando fumegaban as tellas co fume da lareira, e as pedras dos valados, co sol desfacéndolles a xiada.

      E as galiñas pola eira, e os gorrións buscando os graos perdidos entre as pedras.

      E a primeira hora da mañá, co canado do leite na porta das cortes, esperando polo Reino de Cadrón, leiteiro que a recollía nos bidóns que cargaba nas súas mulas camiño de Cancelas. E despois do almorzó, e cos pes quentiños nos zocos, cunha cama de herba seca e cuns bos calcetíns de lá, ir coas vacas po prado xunto co meu curmau José Luís, ata que pasaba o coche de liña do medio día, que era o que nos marcaba a hora da volta pra casa.

      E as tardes de lecer moceando pola estrada, ou pasando o rato na taberna do señor David, na de Souto na Ponte, ou andando (ida e volta) ata Agolada os sábados pra ir o baile. E ó volver ás tantas da noite, pegar uns berros ben fortes, pra que ladraran os cas todos da aldea, e que despertaran ós veciños.

      Lembrome dos meus anos de escola en Muimenta e Goias. A miña mestra Dona Placidia, e os meus mestres Don Licho e outro mais do que sinto non acordarme do nome.

      E lembro ós meus amigos daquelas… Benigno, Manolo e Luís de Ríos, Pepe da Casanova, o meu curmáu Luís, Manolo de Souto, Pepe e Luís de Amador, José Antonio de Miguelez…

      As miñas tres aldeas…

AS LUCES DO NADAL.

        Pois vou discrepar un pouquiño se vos parece, pra levarvos a contraria ós que dicides que coa que está caíndo, as luces do Nadal están de mais, e que deberían dárselle os cartos do seu costo ós necesitados. Que xa postos, non sei por qué ten que ser iste ano e non os outros, cando iste ano, son mais necesarias, alo menos, para alegrarnos un pouco a vida.

        Vaia por diante, que sei como están de valeiros os bancos de alimentos, agravados porque iste ano os músicos que participabamos nos chamados “festivais do quilo”, nonos poidemos facer, e niles, xuntábanse miles e miles de quilos de alimentos non perecedeiros.

        Bueno, pois non concordo con vós…

        En primeiro lugar, porque estádeslle estragando o traballo, a xente que vive deso. E falo das empresas que as alquilan e montan e que lles supón o maior ingreso do ano..

        Pero o que pra min é mais importante. Como lle vamos sacar a ilusión do Nadal ós cativos? Que coa que está caíndo, son dos que peor o pasan, pechados nas casas e sen poder ir os parques ou xogar cos amigos.

        Teño unha netiña de seis anos, e xa fai algúns días que ibamos os dous no coche, e tan pronto mirou as luces postas nunha rúa, empezou a dar brincos e berros de ledica… avó, avó, xa vai vir a Navidade. E empezou a cantar esa que di que como beben los peces en el río.

Sinto, pero non quero estragarlle esa ilusión á miña netiña.

        O problema dos necesitados, concordo que é gordo… e moi gordo! Pero nono imos solucionar non poñendo as luces polo Nadal.

        Pero podemos solucionalo un pouquiño doutro xeito.

        Cos cartos do que custa unha cervexa, mercamos un quilo de arroz e outro de lentellas, e levámolos a un centro de recolleita de alimentos. Se o facemos todos, veredes como facemos mais que non poñendo as luces do Nadal.

        Non fagamos como o Papa ese que ten fama de falar moito, pero que non da nada… que unha cousa e falar, e outra moi distinta é dar trigo.

        Ala, veña. Unha aperta pra todos, que teñades bo día, a ser bos, e non vos perder polas congostras.

ODA Ó MEU REPOLO

ODA Ó MEU REPOLO
Un repolo no pucheiro,
que arrinquei onte na horta,
está facendo un caldiño,
que o meu corpo reconforta.

Acompáñano uns chourizos,
un codillo e un lacón,
un anaquiño de unto,
e de fabas, un tazón.

Botareille unhas patacas,
cortadas en anaquiños,
e botará un arrecendo,
que van tolear os veciños.

E fareille un rustridiño,
con aceite e pementón.
pra que digan meus amigos…
Iste Pepe é un lambón!!

Papareino cun bo viño…
Comereino a culleradas…
E rematarei a faena…
Cunhas castañas asadas!!!

“HOMENAXE A JOHN BALAN”

        Fai uns meses, o meu bo amigo Benito, do grupo “Os Saljariteiros” pedíume para a homenaxe ó mariñense de pro, John Balan, unha cantiguiña para cantala os nenos dun cole da vila no “Son de Marín” no Parque Eguren

        Por mor do Covid, os rapaces non puideron cantala, e Benito, grabaouna coa zanfona para proxectala durante a homenaxe que se lle rendíu.

        Acabo de atopala na Canle de You Tube de Beni. Así que aí vai xunto co texto:

 

JOHN BALAN

Vímosvos falar dun home,

que era toda unha orquesta.

O seu nome era John Balan,

e facía el solo a festa.

 

Arrimábase a unha porta,

pra facer a percusión,

e cos sons da súa boca

tocaba calquer canción.

 

Facía o són da trompeta,

tamén o do saxofón,

e coas maus arremedaba,

como se toca o trombón.

 

Imitaba o son do trole,

pitando de tal maneira

que asustaba ós caminantes,

que iban cos ovos pra feira.

 

Mentras esperaba o turno,

pra poder cortar o pelo,

contaba pelis do oeste,

vestido igual cun vaqueiro.

 

Percorreu toda Galicia

e ata America, foi dar,

e fixéronlle un programa

que dou moito que falar.

 

Nos seus derradeiros anos,

era toda unha ledicia,

miralo en moitos programas,

da TV de Galicia.

 

Sempre na nosa memoria,

polo seu gran corazón,

hoxe vimos a cantarlle,

e dedicarlle esta canción.

A “RA” DOS MUÍÑOS DAUGA

      A ra, era unha peza que se asentaba no arrieiro, e sobre a que daba voltas a agulla que se espetaba no xeonllo do rodicio, pra que non se gastara a madeira tanto do rodicio como do arrieiro.

      Estas pezas, case sempre se facían no ferreiro, anque tamén se facían artesanais de cuarzo.

      Según me contaba o meu tío Camilo do Castelo, as feitas no ferreiro anque duraban moitos anos, tamén se gastaban, pero as feitas de cuarzo, duraban toda a vida.

      Esta ra, e dun muíño que hai no río Almofrei, totalmente desfeito en Loureiro, 50 mts. augas arriba da ponte que vai a Augasantas.

 

• 

• 

• 

A SERRA DO SUÍDO

O SUÍDO (Na estrada que vai de Ponte Caldelas á Cañiza)
      As inmensas carballeiras que había nesta serra, están desaparecendo pouco a pouco, e deixando paso ós alcolitros.
      Quedan un par de quilómetros despois de Verducido nos que aínda non se miran moitos, pero despois, a unha veira da estrada, ata chegar ó empalme do Covelo, xa non se mira outra cousa mais ca alcolitros.
      Son solo seis fotos as que poño, pero podía facer mil centos delas, e todas parecerían a mesma.
      Non temos remedio. Non miramos mais alá dun puñado de cartos, e a moitos, debéronlles “untar” ben os bolsillos para cometer o crime que están cometendo contra os nosos montes autóctonos.
      As comunidades de montes, que non serven pra nada, xunto cos políticos que llo permiten, amosan moi pouco amor pola súa terra. E todo pra manter unha sola empresa, que como desapareza algún dia (Diolo queira) ímolos comer crús en ensalada.
      O das comunidades de montes, non ten nome. Estragan os montes da súa parroquia tan fermosos que viron de cativos, co único beneficio duns miles de euros pra contratar as orquestas Panorama, París de Noia, Combo Dominicano, etc. e presumir de festas, en competencia cás da parroquia veciña, pra ver quenas ten millores.
      Non fai moito, escoiteille a un comunero dunha parroquia achegada a Pontevedra decir textualmente: “Estas orquestas, le dan prestigio a la parroquia y no la mierda de gaiteiros y bandas que teníamos antes”. Probe, que lle imos facer. A cabeza non lle da pra mais.
      Dos políticos é millor non falar. Que intereses poden ter para encher os nosos montes de inmensos alcolitais, nos que desaparece a fauna tan rica que temos nas caraballeiras, soutos e fragas?
      Nos alcolitais non se mira nin un cuello nin un triste paxaro… se acaso, algún corvo que outro, para lembrarnos que foi outra casta de corvos os que os plantaron. Pra iso, tamén podían importar Koalas pra facer xogo, xa que seica están estinguíndose.
      E o peor de todo, é que istes políticos medio corvos, son os mesmos políticos medioambientais que te multan se lle pos unha rede a unha figueira ou a unha cirdeira, pra que non papen os paxaros a froita… que si, que está ben que o fagan, pero a ver se son un pouco consecuentes coas súas leises.
      Pois nada. Por desgraza, dame que esto xa e unha batalla perdida, e non andando moito tempo, veremos a unha Galicia sendo un inmenso alcolital e arrasada polos lumes… xa estamos a medio camiño!

• 

• 

• 

• 

• 

• 

O POZO DAS LANDRAS (Maceira)

      No meu paseo de fai uns días polo suído, e na parroquia de Maceira, do outro lado da ponte por onde baixa o rio para a praia fluvial, hai uns penedos enormes, que fan que o río baixe en fervenza, ata chegar mesmo á ponte, onde hai un remanso fondo antes de chegar á área recreativa. A erosión e as fochancas que fixo a auga niles, son impresionantes.

Pois ben. Iste remanso, que foi un enorme pozo ata fai uns anos, coñécese coma “O pozo das Landras”

      Contoumo,xa fai uns anos, o señor Manuel Barcia Vázquez do lugar de Portoparada (Maceira).

      Antes de facerse a ponte actual, había unha pontella de lousas feita sobre dous penedos enormes que facían de embudo á auga do rio, e había un pozo no que se formaba un remuíño moi grande.

      Pois ben. Todas as landras das inmensas carballeiras que había no curso río arraiba, e cando chegaban as primeiras choivas do outono, barrías cara o río, e paraban no remuíño da pontella.

      Contábame, que alí, naquel pozo, xuntábanse toneladas de landras. Os veciños, seica poñían na punta dun pau un saco con un aro na boca para pillalas, e así, axudar á ceba dos ranchos da casa. A inchenta de landras seica duraba uns cuantos días dos choivosos outonos de antes.

      Cando se fixo a carretera nova, dinamitaron as dúas rochas que formaban o embudo, baixou o leito do río, e desapareceu moita da fondura do pozo xunto co remuíño.

      A día de hoxe, as landras seguen baixando en moita menos cantidade, ó ir cortando as caraballeiras para prantar alcolitros, xa non se deteñen alí, e seguen o seu camiño polo río Tea cara a Mondariz.

      O meu agradecemento ó señor Manuel por contarmo.

• 

• 

• 

• 

• 

• 

A IGREXA DE CARITEL (Ponte Caldelas)

A IGREXA DE CARITEL (Ponte Caldelas)
       Que pasa coa Santa Madre Igrexa, que non coida nin arranxa os desperfectos dos seus bens?
       A fermosísima igrexa de Caritel en Ponte Caldelas, loce en este estado de abandono total. Acotan un lateral, ante o perigo de caída das tellas. E as pedras do campanario, desmontado fai tres ou catro anos polo perigo de derrumbe, repousan no chau, pechadas nunha rede metálica, e sen que se tomen as medidas necesarias pra devolvelo ó seu sitio.
       Seguramente, están esperando que lla arranxe Patrimonio, a Xunta, o concello, ou as colectas dos veciños.
       Os mandamaises da igrexa, están afeitos a que outros lles arranxen os seus bens, cando eles son propietarios da banca mais rica do mundo, e con solo o que ingresan no día dos Milagres de Amil, podían arranxala. E poño de exemplo o día dos Milagres, porque cae nistas datas, pero podería falar do Corpiño, a Franqueira ou de tantos outros sitios onde os cartos en negro, entran a maus cheas.
       E co que ingresarán na catedral de Santiago durante o Xacobeo 2021 (Se o permite o Covid), poderían arranxar todo o patrimonio que teñen espallado polas parroquias e vilas galegas, e que se está deteriorando na súa meirande parte a pasos axigantados.
       Eles teñen as chaves, eles son os donos de todo, e eles disfrutan do seu usufructo. Así que, a eles, corresponde arranxalos.
       E falando doutra cousa:
       O que mais me gusta do conxunto arquitectónico, é o contedor de lixo achegado ó lateral da igrexa… dalle un aire de distinción e modernidade, que xa quixera pra sí a Catedral de Tui. 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

OS PRIMEIROS FIGOS DO ANO

Achegueime ata unha pereira chea de peras,

e abaleei unha amaixeira chea de ameixas.

Subinme a unha figueira chea de figos,

e mirei unha cirdeira con moitas cereixas,

Acabei sentado baixo unha maceira,

das dos país… chea de mazás!

E logo, deiteime baixo un carballo,

con tanta ledicia, e tanta alegría…

que comín ; Mazás, figos e cereixas,

peras, e ameixas… ó longo de todo o día!

 

DOADE – BEARIZ (Ourense)

DOADE – BEARIZ

      Días atrás, e atopándome na feira tan fermosa que hai alí, e unha das miñas preferidas, fun dar unha volta pola parte vella, xa que facía anos que andivera por ela, e tiña a lembranza de que era moi fermosa.

      O que alí atopei, foi pura desolación. Todo abandonado e destruído. Por haber, ata había nun alpendre, un coche Seat 600 abandoado.

      Polo que vin, pasa o que pasa en moitos lugares do noso rural. As casas novas fanse onda a carretera, e as de mais lonxe, abandóanse.

      E a magoa mais grande, e mirar eiras tan grandes e fermosas como a que hai aquí, totalmente abandoada, e ver os “esqueletos” dos horreos, que foron o manantial de vida dos nosos antergos.

      Unha magoa ver como se desfai unha das partes mais fermosas do noso patrimonio material.

      E o peor, é que xa non hai volta atrás!!! Salvo que veña alguén de fora e merque e arranxe.

      Todo depende dos cartos, e ás veces nin dos cartos depende…

      Que teñades bo día!!

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

•